Gouden Eeuw Republiek der Verenigde ProvinciënVoor de ontwikkeling

van het moderne Nederland zijn met name twee historische tijdvakken sterk bepalend geweest. De eerste was de Gouden Eeuw, beginnend met en dus inclusief de Tachtigjarige Oorlog van 1568 tot 1648. De uitkomst van deze onafhankelijkheidsstrijd was een sterke en zelfbewuste nieuwe natie, de Republiek der Verenigde Provinciën, gevestigd op het protestantse geloof en een federatieve, meer gedemocratiseerde, republikeinse staatsvorm, die voor het Europa van die tijd een volstrekt novum was. Nederland werd een internationaal zeer gerespecteerde handelsnatie, waar het centrum van de wereldhandel was gevestigd. Kunst en wetenschap bloeiden in het spoor van de economische voorspoed. Als zeevarende mogendheid was Nederland een wereldmacht en had het in de VOC en later ook de WIC de eerste multinational die wereldwijd een handelsimperium opbouwde en zelfs een koloniale macht vormde.